Ngày 23 Tháng Chạp hàng năm là dịp Ông Công ông Táo chầu trời. Tục lệ cúng ông Công ông Táo từ lâu đã trở thành tín ngưỡng văn hóa lâu đời của người dân Việt Nam.
Để có được ngày tết ông Công ông Táo ý nghĩa, các gia đình cần hiểu các nghi thức cần thiết cũng như lưu ý những điều tối kỵ để ngày Tết 23 trở nên trọn vẹn.
Cúng ông Công ông Táo vào giờ nào tốt nhất?
Theo quan niệm dân gian, 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp chính là thời điểm ông Công, ông Táo đã bay về chầu trời. Vì thế, việc cúng lễ cần tiến hàng trước giờ này. Tùy theo điều kiện từng gia đình, việc cúng lễ có thể được thực hiện bắt đầu từ ngày 22 tháng Chạp đến trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp. Việc hóa hàng mã, phóng sinh cá chép để ông Táo về trời có thể thực hiện khi hương đã cháy hết 2/3.
Lễ vật trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo cần những gì?
Mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo không cần quá cầu kỳ, song cần thể hiện sự chu đáo và tấm lòng đối với các vị thần cai quản nhà bếp. Tùy vào điều kiện của mình, các gia đình có thể làm cỗ chay hoặc cỗ mặn.
Lễ vật chuẩn bị theo mâm cúng truyền thống gồm: cá chép, gà luộc, xôi trắng (có thể thay bằng xôi gấc, bánh chưng), thịt lợn luộc (một khổ hoặc chân giò), mâm ngũ quả, tiền vàng, trầu cau, nước, rượu, trà và trái cây…
Ngoài ra cần chuẩn bị thêm sớ hoặc có thể in văn khấn để đốt cùng tiền vàng. Đối với quần áo mua cúng các vị thần cần chuẩn bị 3 bộ mũ áo có hoa văn khác nhau, trong đó lưu ý là đồ dành cho 2 vị thần nam 1 vị thần nữ.
Việc cúng Táo quân 2018 có thể thực hiện ở bàn thờ gia tiên, hoặc tại bếp trong các gia đình. Điều quan trọng nhất là nơi cúng phải sạch sẽ, trang trọng, trước khi cúng phải dùng tinh dầu hòa nước lau bàn thờ và đồ thờ.
Thả cá chép như nào cho đúng?
Sau khi cúng lễ xong, các gia đình có thể thả cá chép phóng sinh, hành động này vừa mang ý nghĩa đưa ông Táo về trời, vừa hướng con người đến điều thiện và những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.
Trong tâm thức người Việt, cá chép được coi là biểu tượng của sự thăng hoa, an lành và sung túc. Với giới trí thức, cá chép sẽ đem đến công danh, thăng tiến và may mắn. Việc phóng sinh cá chép vào ngày ông Công ông Táo là thuần phong mỹ tục từ bao đời nay của người Việt.
Khi thả cá chép nhất thiết phải làm với tấm lòng thành kính, hướng tới những ý nghĩa tốt đẹp. Lưu ý khi phóng sinh cần phải tìm sông ngòi sạch sẽ. Cách thả đúng nhất là dùng hai tay, đưa cá sát mặt nước mới được thả xuống. Tuyệt đối không được đứng từ trên cao ném cá xuống hoặc thả cả túi bóng xuống sông hồ.
Ông Công ông Táo mang ý nghĩa tiễn đưa các vị thần lên chầu trời báo cáo những công việc trong năm của gia đình. Vì thế, khi làm lễ cúng, mọi người nên chỉ xin khấn các Táo báo cáo những điều tốt đẹp trong năm và đưa ra các mục tiêu thực hiện trong năm mới.
Trước khi cúng lễ, nên dọn dẹp bàn thờ sạch sẽ, có thể tháo bàn thờ lâu rửa trước ngày 30 Tết, hóa bớt chân hương. Nhiều nơi quan niệm sau khi tiễn Táo Quân, trong nhà sẽ vắng thần linh thời gian này, do đó không nên thờ cúng, thắp hương để tránh “vong linh cô hồn” vào nhà.
Sau khi cúng tiễn vào ngày 23, còn có một lễ cúng rước Thần về ngự tại gia đình vào ngày 30 Tết.
Clip Táo Quân chầu trời báo cáo tình hình hạ giới trong một năm với Ngọc Hoàng
